Sylvia Plath czyli poetka wyklęta

Sylvia Plath:

(ur. 27 października 1932, zm. 11 lutego 1963)

Życie:

Urodziła się w dzisiejszej bostońskiej dzielnicy Jamaica Plain. Już od samego dzieciństwa wykazywała talent poetycki. Swój pierwszy wiersz opublikowała już w wieku 8 lat. W tym też okresie zmarł jej ojciec. W 1941 roku matka Sylvii Aurelia dała jej pierwszy dziennik i od tej pory poetka pisała dzienniki regularnie do końca życia. Plath chorowała na depresję i miewała stany maniakalne. Kilkakrotnie przebywała w szpitalach psychiatrycznych, najczęściej miało to związek z próbami samobójczymi. Na pierwszym roku nauki w college'u dla kobiet podjęła pierwszą próbę samobójczą. Po taj próbie podjęła leczenie w szpitalu psychiatrycznym pod okiem dr Ruth Barnhouse Beuscher. W 1957 roku zaczęła wykładać literaturę angielską. W Anglii w 1960 roku wydała pierwszy tomik "Kolos". Wraz z mężem poetą Tedem Hughes'em wiele podróżowali. Czerwiec 1962 rok był początkiem końca ich małżeństwa, Ted zakochał się w Asii Wevill, która kilka lat później popełniła samobójstwo w identyczny sposób jak Sylvia Plath. Poetka z dwójką dzieci przeniosła się do Londynu. Bardzo ciężka dla niej okazała się zima 1962/63. Poetka brała wówczas leki przeciwdepresyjne, które niestety przyniosły odwrotny skutek od zamierzonego. Schorowana i cierpiąca na brak pieniędzy popełniła samobójstwo przez zatrucie gazem. Dzieci zamknęła w dobrze wentylowanym pokoju, zostawiając im śniadanie. Pochowana została na cmentarzu w Heptonstall w Anglii.

Twórczość:

Lady Łazarz:

"Znów to zrobiłam

Co dziesięć lat

Udaje mi się -

Żywy cud, skóra lśni się

Jak hitlerowski abażur,

Prawa stopa

Przycisk,

Twarz bez rysów, żydowskie

Cienkie płótno.

Wrogu mój

Zedrzyj sobie ze mnie ręcznik.

Czyżbym wzbudzała strach?

Nos, oczodoły, zębów pełny garnitur?

Jutro

Nie będzie mi już czuć z ust.

Wkrótce, wkrótce

Ciało, które żarła czarna jama

Poczuje się na mnie jak w domu,

Uśmiechnę się jak dama.

Mam niespełna trzydzieści lat.

I jak kot muszę umrzeć dziewięć razy.

To był Trzeci Raz.

Co za bezsens

Unicestwiać tak każdą dekadę.

Milion włókien.

Pogryzając fistaszki tłum

Pcha się, by

Patrzeć jak mnie odwijają starannie.

Strip - tease monstr.

Panowie, panie

Oto moje ręce

Moje uda. Tak

Może i zostały ze mnie tylko skóra i kości,

Niemniej jestem tą samą kobietą.

Pierwszy raz miałam dziesięć lat.

Był to wypadek.

Za drugim razem

Chciałam wytrwać po kres i już nie wrócić.

Kołysałam się

Zamknięta w sobie jak muszla.

Musieli wołać i wołać.

Wygrzebywać ze mnie robaki jak lepkie perły.

Umieranie

Jest sztuką tak jak wszystko.

Jestem w niej mistrzem.

Umiem robić to tak, że boli

Że wydaje się diablo rzeczywiste.

Można by to nazwać powołaniem.

Dosyć łatwo jest to zrobić w celi.

Dosyć łatwo jest to zrobić i w tym trwać.

To teatralny

Powrót w dzień

Na to samo miejsce i w tę samą twarz, by usłyszeć

ten sam krzyk:

"Cud"!

Jakby mi dano w pysk.

Proszę płacić,

Za oglądanie moich blizn proszę płacić

I za słuchanie serca -

Ono znów stuka w ciszy.

Proszę płacić, drogo płacić

Za każde słowo i dotyk

Lub kroplę krwi,

Za włosów kosmyk, strzęp ubrania.

Tak, tak Herr Doktor.

Tak, tak Herr Wróg.

Jestem pańskim dziełem.

Pańską chlubą.

Dziecięciem ze szczerego złota,

Które roztapia byle krzyk.

Miotam się jak opętana.

Proszę nie myśleć, że nie doceniam pańskich starań.

Popiół, popiół -

Pan go rozgrzebuje, ogląda.

Ciała i kości już nie ma -

Mydło,

Ślubna obrączka,

Złota plomba,

Herr Got, Herr Lucyfer,

Strzeżcie się

Strzeżcie.

Z popiołu

Wstanę płomiennowłosa

By połknąć mężczyzn jak powietrze."

Ariel:

"Zastój w ciemności,
Wtem bezcielesny błękit,
Potop wzgórz, odległości.
Boska lwico,
tak stajemy się jedną
Osią pięt i kolan! - Bruzda
Dzieli się i mija, siostra
Brązowego łuku
Szyi, co mi umyka,
Jagody jak oczy
Murzyna zarzucają
Haczyki-
Czarne, krwawe kęsy,
Cienie.
Coś innego
Unosi mnie w powietrzu-
Uda, włosy;
Gruda z mych pięt.
Jak biała
Godiva, rozbieram się-
drętwe ręce i perswazje,
Teraz jestem
Pianą pszenicy, rozbłyskiem mórz.
Krzyk dziecka
Wtapia się w ścianę
A ja
jestem strzałą,
Rosą w samobójczym
Locie, we wspólnym pędzie
Do czerwonego
Oka, kotła poranku"